Berichten

,

Het midden sterker maken

Vanuit San Francisco volgen we de Democratic National Convention. Al drie weken toeren we door het noordwesten van de VS, langs borden met ‘Make America Great Again’ en met bijdragen van bekende en onbekende kandidaten in de verkiezingsdebatten op de autoradio. Inmiddels zitten we om de hoek van Kamala Harris’ geboortehuis, in Berkeley.

In de, doorgaans emotionele, speeches vanavond komt de zin ‘from the middle out and the bottom up’ regelmatig terug. Als in: vernieuwing start vaak niet vanaf de top, maar door ‘het midden’ sterker te maken en initiatieven die daar starten te helpen ‘boven te drijven’. Om ze vervolgens vanuit de top te versterken.

Ik ben geneigd te denken dat dat een metafoor is die op veel plaatsen opgaat. In onze (Nederlandse) maatschappij, waar een alleswetende en alles-verzorgende overheid geen realistisch beeld meer is, te midden van vele gelijktijdige veranderingen. Onze gezamenlijke uitdagingen vragen een inspanning van iedereen – waarbij de rol van de overheid soms ‘enkel’ is om lokale en regionale initiatieven te steunen en te vergroten.

Meerdere waterschappen en gemeenten zetten vanuit dit besef al stappen naar ‘buiten’. Ze verkennen de samenwerking met bedrijfsleven en onderwijsinstellingen, en vinden al lerend antwoorden op gezamenlijke uitdagingen.

Ook in organisaties is het beeld van ‘from the middle out and the bottom up’ een waardevol beeld. Van Jan van Laake leerde ik uit de praktijk hoe er in organisaties vaak kansrijke initiatieven ontstaan, ondanks (en niet dankzij) de aanwezigheid van leidinggevenden. De rol van de vernieuwende leider is om zoek te gaan naar díe initiatieven die passen bij de organisatievisie.

Dat vraagt drie specifieke zaken van het denken en doen van de vernieuwende leider:
1. allereerst het besef dat je het als leider niet alleen hóeft te doen. Kunt doen. Dat is het startpunt om op zoek te gaan naar mensen die je perspectief kunnen verrijken en je denken scherpen.
2. nieuwsgierigheid. Bevraag de collectieve kennis die in je organisatie aanwezig is, juist ook bij mensen die je gewoonlijk niet of nauwelijks spreekt. Zo hebben collega’s van de klantenservice en salescollega’s vaak een goed beeld van de impact van externe ontwikkelingen op de organisatie.
3. je kunnen verbinden met een diversiteit aan mensen. Mensen delen hun ideeën pas als ze je vertrouwen. Sta open voor halve en hele goede en rare ideeën. Spreek je waardering uit voor de moeite die mensen nemen om ze met je te delen. Laat je oordelen en adviezen even in de boardroom achter.

Vrij naar Harvard-professor Linda Hill: laat voor duurzaam vernieuwen geen enkele kans op geniale ideeën onbenut. Het is waardevol om eens te onderzoeken hoeveel daarvan buiten de boardroom liggen.

/0 Reacties/door

Lessen van een 11-jarige

Een knutselaar is ze, onze dochter. Toen Sinterklaas dit jaar in aantocht was, bedacht ze een cadeau voor haar vader en mij: een ‘customized’ t-shirt, waarbij zij het creatieve gedeelte voor haar rekening zou nemen.

Echt maatwerk werd het: elke letter van onze voornamen kreeg een eigen betekenis. Dat ontdekten we overigens pas op 5 december, want de operatie vond plaats in het diepste geheim. In het huis van opa en oma om precies te zijn. Twee straten verderop en trouwe bondgenoten in dit zelfverzonnen avontuur.

‘Mama, ik moet vanmiddag even naar oma om haar te helpen met een Sinterklaas-verrassing.’ Jaja. ‘Dat is goed, schat, veel plezier.’

Nog onwetend pakte ik de 5de haar cadeau uit – en las vervolgens met een mix van verwondering en ontroering de achterkant van het shirt. Als je onderstaande foto ziet, snap je waarom.

Niet eerder voelde ik zó duidelijk, dat wat je zegt en doet als ouder doorwerkt in je kind. De befaamde voorbeeldrol, waar ik het met leidinggevenden ook vaak over heb. Althans, ik hoop natuurlijk dat dat het is. 😉 Meer nog hoop ik dat deze uitspraken voor haar een kompas vormen. In de volgende 11 jaar, en als het even kan in de rest van haar leven.

Zorg goed voor jezelf, zodat je ook goed kunt zorgen voor een ander. Je bent mooi zoals je bent. Heb vertrouwen in het leven. Durf te dromen, om van daaruit stappen te zetten die van waarde zijn voor jou en de wereld.

Fijne feestdagen!

Een warme decembergroet,
Mirjam

/0 Reacties/door

Love over Gold

Het is een songtekst die bij me bleef vanuit mijn tienerjaren (en ja, dat zegt iets over mijn leeftijd 😉 )

It takes love over gold
And mind over matter
To do what you do that you must

Mijn middelbareschool-vriendin Francien gebruikte de zin in een schilderij, dat een proefwerk was voor het vak tekenen. Zelf schrijf ik beter dan ik teken – en juist dat maakte dat ik graag in dat tekenlokaal rondliep. Het maakproces herkende ik als stukjesschrijver (schoolkrant!), maar hier ging dat samen met grote doeken, een drukpers en de hands-on geur van wasco en acrylverf. Creativiteit in actie.

Scherper

In de afgelopen weken denk ik regelmatig aan deel twee van de songtekst:

When the things that you hold
Can fall and be shattered
Or run through your fingers like dust

Nu veel zaken die ‘zeker’ leken – in onze organisaties, in de maatschappij en wereld – niet meer zeker blijken, wordt het scherper wat er echt toe doet. Het ‘gold’ valt weg of wordt minder vanzelfsprekend. Anders gezegd: met aanzien of een grote auto lossen we de vraagstukken van nu niet op. Dat waar het echt om draait wordt zichtbaar: de relatie met de ander, elkaar weten te vinden in onze gezamenlijke zoektocht naar oplossingen die wél werken in deze tijd. Om maar iets te noemen.

‘Zij zijn heel anders dan wij’

Tijdens mijn veldonderzoek (2019-2021) werd duidelijk hoe belangrijk goede relaties zijn voor het vernieuwend vermogen van organisaties – organisaties die zich succesvol aanpassen aan de veranderende tijdgeest en vraagstukken. De route ‘Durf te leren en te luisteren’ kwam eruit voort:

Relativeer je eigen perspectief. Luister vanuit de intentie dat de ander een onderdeel kan zijn van de oplossing die jij zoekt. Dat kunnen ook mensen zijn naar wie je eigenlijk liever níet luistert.

Tegelijkertijd zag en zie ik veel voorbeelden van hoe het niet moet. Een organisatie waarin het dominante verhaal is dat ‘zij’ (de directe partnerorganisatie) heel anders zijn dan ‘wij’ bijvoorbeeld. (Heb ik onderzocht, viel enorm mee.) Of een directieteam waarin de onderlinge relaties gericht zijn op ‘wie heeft het voor het zeggen?’ in plaats van ‘wie heeft een zinvolle bijdrage aan het vraagstuk dat we bespreken?’.

Het gevolg van kwalitatief arme relaties is een gebrek aan besluitvorming, daadkracht, innovatie en lerend vermogen. En dus zijn ze van invloed op de vernieuwingskracht van je organisatie.

Relatie voor inhoud

Hoe verbeter je de kwaliteit van relaties in je organisatie? Als leidinggevende kun je veel impact hebben.

Allereerst door aan vertrouwen te werken, in je management-/directieteam en tussen jou en medewerkers. Dat doe je door simpelweg menselijk te zijn. Door jezelf te laten zien als persoon in je rol, inclusief je dromen over de toekomst en je eventuele twijfels over de route ernaar toe.

Als er vertrouwen is, ontstaat vervolgens de mogelijkheid om van elkaar te leren. Er bestaat dan veiligheid om vragen of proefballonnetjes te opperen – zonder dat de inbrenger wordt gestraft voor het inbrengen van een nog-niet-volledig-onderbouwd-plan. Om wilde ideeën te opperen, die zomaar het begin kunnen zijn van een nieuwe oplossing of product.

Tot slot vraagt relatievaardig zijn de skill van het respectvol met elkaar oneens zijn. Om een discussie met elkaar aan te gaan op inhoudelijke gronden – niet om elkaar vliegen af te vangen, maar om vernieuwende ideeën beter te maken. Als leider kun je hierin de toon zetten, door je gedrag een voorbeeld te laten zijn van vertrouwen en vernieuwende dialoog. En door op zoek te gaan naar de halve, gekke en vernieuwende ideeën in je organisatie.

Dat is creativiteit in actie – maar dan op organisatieniveau.

/0 Reacties/door

Hoe definieer jij succes?

Op 1 februari was ik 4 jaar ondernemer. Naast dat ik dat vierde met een taartje, maakte het dat ik bedacht wat succes eigenlijk betekent.

In mijn eerste jaar als zelfstandige was ‘succes’: geld kunnen verdienen zonder in loondienst te zijn.

Toen ik dat bleek te kunnen, verschoof mijn idee steeds meer naar ‘waarde toevoegen’ en ‘werk doen waar mijn hart in ligt’. Die twee gaan de afgelopen jaren gelukkig vaak samen.

Je definitie van succes heeft invloed op de keuzes die je maakt. Hoe logisch dat ook klinkt – vaak zie ik leidinggevenden hun keuzes baseren op de succesdefinitie van een ander.

Op de (hoge) urennorm in de organisatie bijvoorbeeld. Of op ‘moeten’ klimmen op de hiërarchische ladder – terwijl het politieke spel aan de top helemaal niet bij je past.

Als je je succes baseert op wat jij belangrijk vindt, hou je plezier in je rol. Hou je energie – zodat je anderen standvastig door verandering kunt leiden. Maak je meer impact – doordat medewerkers en klanten merken dat je spreekt vanuit wie je bent.

Dat vraagt dat je je bewust bent van wát je belangrijk vindt. Als leider en als mens. Om vervolgens van daaruit je dagelijkse keuzes te maken.

Wat is jouw definitie van succes?

/0 Reacties/door