Berichten

Voor de verandering beginnen we eens bij wat er goed gaat. ‘We’ zijn een selecte groep van managers, medewerkers en de opdrachtgever binnen een overheidsorganisatie. Ik sta voor de groep om hen een ochtend te begeleiden in de aftrap van hun cultuur- en leiderschapsprogramma. De centrale vraag van de sessie: ‘welk gedrag en leiderschap stellen ons in staat onze om inhoudelijke doelen te bereiken?’.

In veel organisaties waar ik kom, leidt deze vraag tot een opsomming van wat er allemaal niet goed gaat: een hoog verloop van personeel, weinig samenwerking tussen teams en afdelingen, micromanagement vanuit leidinggevenden, externe ontwikkelingen die impact hebben op het succes van de organisatie… Om er maar een paar te noemen.
En dat is logisch: je besluit immers om een extern bureau in te schakelen omdát er iets te veranderen valt.

Toch kiezen we deze ochtend bewust voor een focus op het positieve. Dat is er namelijk óók, naast de forse uitdagingen van deze organisatie. Ja, er zijn omstandigheden en wetgeving die maken dat professionals en leidinggevenden anders moeten gaan werken. Maar er zijn ook andere aspecten: nieuwsgierigheid en de bereidheid om te leren. Grote betrokkenheid op elkaar en ruimte om een hulpvraag te stellen. Vakmanschap en trots op het relevante werk dat de organisatie doet.

De aanpak van Waarderend Onderzoeken (Appreciative Inquiry) bewijst elke keer weer hoe het bevragen van kracht – in plaats van problemen – zorgt voor een positieve houding ten opzichte van de verandering, betrokkenheid en samenwerking tussen de verantwoordelijke veranderaars en een uitkomst van werkbare, vernieuwende oplossingen.
En dus begin ik deze startsessie met de uitspraak: ‘In deze organisatie gaat al veel goed, anders waren jullie niet waar je nu staat.’ Met dit als vertrekpunt werken we vervolgens aan een definitie van toekomstgericht leiderschap en effectieve samenwerking, analyseren we hoe we ze specifiek in deze organisatie kunnen realiseren en leggen we concrete vervolgstappen vast.

Het resultaat? Een gedeeld beeld van de toekomst en de ervaring dat alle ‘bloedgroepen’ daar een bijdrage aan hebben kunnen leveren. En vooral: mensen die zin hebben om mee vorm te geven aan de verandering. Meewerken aan het versterken van de kracht van een organisatie is namelijk veel leuker dan een steeds terugkerend probleem moeten oplossen! Toch?

Wat gaat er bij jou allemaal al goed?

Wat was een hoogtepunt voor jou vandaag? De laatste maanden ben ik gefascineerd door de kracht van Appreciative Inquiry: een waarderende veranderaanpak die zoekt naar wat er werkt, mensen in beweging brengt – om van daaruit de volgende stappen te bepalen.

Als ik met mensen praat over AI – vorige week nog tijdens een presentatie – herkennen mensen de potentie van ‘focussen op wat werkt’, in plaats van op wat er mist of niet klopt. En toch… de praktijk is moeilijker dan dat.

‘Organisations grow what they study’

Afgelopen maandag reed ik door de stromende regen naar een klant. In de auto gelukkig. En luisterend naar een bijzonder inspirerend interview met David Cooperrider, de grondlegger van Appreciative Inquiry.

‘Wat je aandacht geeft groeit’, was één van de take-aways van het interview. Inderdaad: dat is nogal een open deur. Maar toch één om even over door te denken. Als de uitspraak klopt (en dat doet ie), maakt het dus uit waar jij je in gesprekken op richt. Dat is namelijk waar je medewerker zich óók op richt. En waar je samen vervolgacties over afspreekt.

Wat geef jij vaker aandacht in je gesprekken?

Ben jij meer van ‘Wat is hier het grootste probleem?’ of van ‘Welke andere mogelijkheden zijn er die we nog niet hebben bedacht?’. Van ‘Waarom verknal je het zo vaak?’ of van ‘Wat kunnen we hiervan leren?’.

Vernieuwende leiders zoeken in hun gesprekken naar mogelijkheden. Ze bouwen op potentie van mensen en situaties. Mijn veldonderzoek geeft meerdere levendige voorbeelden van wat je dat oplevert. In medewerkerstevredenheid, betere werkrelaties en gewoon in meetbare omzet. AI is een methodiek waarmee je zelf gelijk wat vernieuwender wordt, door in je gesprekken te focussen op wat wél werkt – en dat te laten groeien door de vragen die je stelt.

Dus: probeer er morgen maar eens één uit. Of gelijk meerdere. Vraag: ‘Wat vind je hierin belangrijk?’ Of: ‘Hoe zou het zijn in je ideale situatie?’. ‘Wie kan je helpen?’ en ‘Hoe kan ik jou helpen?’. De mogelijkheden zijn eindeloos, het effect altijd positief.

Succes!