“Van welk type leiderschap ben jij eigenlijk?” Het is begin 2019, Schiphol-Oost. Nu ik inmiddels acht maanden als interimmer rondloop bij de organisatie, raak ik met een collega in een geanimeerd gesprek over onze visies op leiderschap. ‘Ben jij van coachend leiderschap, adaptief leiderschap, agile misschien…?’

Mijn antwoord aan haar vormt de opmaat naar mijn veldonderzoek: “Het gaat er niet om welke stroming ik aanhang. Het gaat om het gedrag dat leidinggevenden op dagelijkse basis laten zien. Daar gaat vernieuwing vanuit – of juist niet.”

Tijdens mijn veldonderzoek deed ik eens een Google search naar typen leiderschap. Ik vond er maar liefst 49. Vaak inclusief de belofte dat dit dé manier is waarop je resultaten bereikt als leider. Het is een aantrekkelijk idee: dat er één manier van leidinggeven is die je succesvol maakt. Een soort heilige graal in leiderschap. Zelfs als zou je alle leiderschapsstromingen terugbrengen tot de vijf definities van Jaap Boonstra, is de realiteit dat de huidige praktijk van leidinggevenden te complex is om te kunnen beantwoorden met één type leiderschap. Ik zou het je sterk afraden.

Welke leider wíl je zijn?
Welk leiderschap werkt in jouw werksituatie is afhankelijk van je context, de strategie van je bedrijf(sonderdeel) en wat je medewerkers nodig hebben om zich te ontwikkelen en te presteren. Niet in de laatste plaats is het afhankelijk van jouw visie en talenten. Mijn ervaring is dat leidinggevenden daarvoor lenen bij verschillende ‘scholen’ van leiderschap. Zowel bij de meer ‘actuele’ stromingen als agile of dienend leiderschap, maar even zo vaak bij de klassiekers – van grofweg Sun Tzu tot Peter Drucker.

Onlangs gaf ik een presentatie en praatten we daarna met wat deelnemers na over de grote hoeveelheid bijvoeglijke naamwoorden die je voor ‘leiderschap’ kunt zetten: dienend, democratisch, autocratisch, inspirerend… We kwamen een heel eind. Al pratend ontstond ook de overtuiging dat leiderschap vanuit één dimensie – one-best-way – niet past bij de uitdagingen van deze tijd. Vorm geven aan vernieuwing vraagt om een gezamenlijk proces, waarin verschillende opties en meningen worden verkend. Een open en lerende blik, nieuwsgierigheid en de kracht van verbinding zijn daarin belangrijke factoren.

Sander Dalenberg zei het mooi tijdens ons interview destijds:

“Dus, wat er hip en happening is op leiderschapsgebied daar moet je kennis van nemen, maar blijf lezen en blijf jezelf daarin ontwikkelen. Integreer dat in wat je al weet en wat je al kan, want het heeft geen zin om één stroming te omarmen en te zeggen: ‘Oh, dan ga ik het vanaf nu helemaal anders doen’. Dat gaat niet werken.”

Nu hoor ik je denken: ‘Als je geen fan bent van al die bijvoeglijke naamwoorden, waarom noemde je jouw model dan relatiegericht leiderschap?!’ Een goede vraag. Aanvankelijk wilde ik mijn onderzoeksresultaten niet presenteren in een model, of benoemen met een bijvoeglijk naamwoord. Precies om bovenstaande redenen: het introduceren van een nieuw leiderschapsmodel kan uitnodigen tot een gesprek over … dat model. Terwijl mijn intentie was – en is – om te beschrijven wat leiders kunnen doen om hun vernieuwende strategie tot dagelijkse realiteit te maken.

Maar toch: het model kwam er. Omdat ik in contact met opdrachtgevers en vakgenoten merkte dat een model óók helpt om kernachtig weer te geven wat je onderzoek heeft uitgewezen. Wel schrijf ik structureel ‘relatiegericht leiderschap’ en niet ‘Relatiegericht Leiderschap’. Misschien een nuance, maar het drukt voor mij uit dat dé manier van effectief leidinggeven niet bestaat – dat geldt net zo goed voor mijn eigen onderzoeksresultaten.

Wél geloof ik dat ze een basis zijn om krachtige stappen in de goede richting te zetten. ‘Being in right relationship’ met jezelf, je omgeving, stakeholders en medewerkers is daarbinnen een belangrijk onderdeel. Het model van relatiegericht leiderschap en de acht bijbehorende routes geven je bewezen ingrediënten en praktische handvatten om jouw leidinggevende rol te versterken. Laat ze je inspireren, maar kies vervolgens zelf de onderdelen die passen bij jou en jouw praktijk.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *